Konuşmadan Anlaşabileceğiniz Tek Dil: Notalar ve Gitar Üzerindeki Kusursuz Düzenleri
Bugün ki makalemde, dünya üzerinde herkesle anlaşmanıza yardımcı olacak bir dil olan notalar hakkında aklınızdaki soru işaretlerini ortadan kaldıracak bilgileri derledim. Tarihine ve mükemmel düzenine şaşıracağınız notalar hakkında enteresan bilgiler ve notaları öğrenmenize yardımcı olacak, daha önce hiç duymadığın bilgileri ve çalışma yöntemlerini içeren makalemi okuduğun için mutluluk duyacağına ve tekrar tekrar okumak isteyeceğine eminim.
Bu yazıda hangi sorularına mı cevap bulacaksın;
- Notaların isimleri nelerdir?
- Notaların sembolleri nelerdir?
- Gitar üzerindeki notaları kolayca nasıl bulabilirim?
- Notaları ezberlemenin kolay yöntemleri nelerdir?
- Notaların, birbirleri arasındaki ses aralıkları nelerdir?
- Ses değiştirici işaretler nelerdir/ne işe yararlar?
Ayrıca gitar kursu sayfamızda, kolayca gitar öğrenmen için çektiğimiz videolar mevcut, bu videolar sayesinde işlerini kolaylaştırabilirsin, daha kolay gitar öğrenmek istiyorsan bu videoları kesinlikle izlemelisin, gitar kursu yazımızın ortalarında videolara ulaşabilirsin, buyur videolara —> Gitar Kursu İzmir
Dilersen, bu mükemmel yolculuğun ilk kapısını açalım;
Notaların Tarihleri
Öncelikle tarihinden bahsetmek istiyorum; İlk olarak Milattan Sonra 480-524 yılları arasında yaşamış Filozof Boethius tarafından isimlendirilen bu güzel sesler, bir çok kültürde ve ülkede (Özellikle eski Yunan ve Roma medeniyetlerinde) farklı biçimlerde, yazım dilinde ‘’işaretlenmiş’’ ve düzenlenmişti. 1030 yılında İtalya’nın Arezzo ilindeki Arezzo Katedralindeki GuidoD’arezzo isimli bir din adamı ve müzik ustası tarafından, bir şiirin ilk hecelerinden düzenlenerek türetilerek son halini alıp, en renkli evrensel dil haline gelmiştir.
Notaların tarihiyle alakalı detaylı bilgi almak istersen, “Notaların İsimleri Nereden Geliyor?” isimli makalemizi okumanı tavsiye ederiz.
Şimdi gelelim notaların isimlerine ve göstermek için kolaylık sağlayan sembollerine.
Notaların İsimleri ve Sembolleri Nelerdir?
Yukarda gördüğünüz gibi, her notanın bir ismi, okumak için kolaylık sağlanmış bir düzeni vardır. Notaları porte üzerinde gösterebildiğimiz gibi, çalışmak için isimlerini de yazabilirsiniz. Bir şarkıyı çalmak için tabiki de notalarını yazmamız gerekir fakat kendimiz evde veya başka bir yerde çalışırken, şarkıyı anlatırken notaların kısa isimlerini de kullanabiliriz. Ayrıca, notaları okumak içinde kolaylaştırılmış bir yöntem vardır. Bu da basit bir görsel zeka ister, yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi, ‘’Do(C)’’ notasının çizgisi ‘’Do(C)’’ oktavının bulunduğu yerde biter. Dolayısıyla nota okumanızın gerektiği bir anda kolaylıkla şunu söyleyebilirsiniz ”Bir notanın çizgisi diğer notanın başlangıcında bitiyorsa, bu nota ile bu nota aynı nota”.
Şimdi gelelim notaların arasındaki ses aralıklarına. Cümle sizi korkutmasın, her notanın aralarında belli ölçüde ses aralıkları vardır fakat öğrenmesi gerçekten çok kolaydır, zaten bu yazıda da senin kafanı karıştıracak her şeyden uzak bir anlatım izledim. Dilersen geçelim;
Yukarıda notalar ve aralarındaki aralıklar rakamlar ile gösterilmiştir. Bu aralık‘’1’’ ise notaların arasında ‘’Tam’’ bir ses aralığı, ‘’1/2’’ ise ‘’Yarım’’ ses aralığı var demektir. Yukarıda da gördüğün gibi ‘’Mi(E)-Fa(F)’’ ve ‘’Si(B)-Do(C)’’ notaları arasında yarım ses aralık vardır, geriye kalan notaların arasında ise tam ses aralığı vardır. Bunun gitar üzerindeki görüntüsünü de şu resimle açıklayabilirim;
Gördüğün gibi ‘’Mi-Fa’’ (Gitarın en üst telinin kendisi ‘’Mi’’ teli olduğu için ‘’Fa’’ notası boşluk bırakmadan ilk perdede bulunuyor) ve ‘’Si-Do’’ notaları arasında bir perde boşluk bulunuyor.
Gitarda Notaları Oyunlaştırarak Ezberlemek İster misin?
Hazır yeri gelmişken bahsedelim, gitarda notaları ezberlemekte zorlanıyorum, nota okumaktan korkuyorum bir türlü aklım almıyor diyenler için nota okuma işini oyun haline getiren nota kartlar da mevcut, bu kartlarla eğlenerek nota okumayı ve notaların gitar üzerindeki yerlerini öğrenebilirsiniz. Nota kartlarını sipariş etmek için bize de mail atmanız mümkün, sadece 15 TL’ye 1 set nota kartı olarak nota okuma sorununu ortadan kaldırabilirsin!
Ses Değiştirici İşaretler Nelerdir/Ne İşe Yararlar?
Aradaki boşluklarda hangi notaların bulunduğunu merak ettiğinizin farkındayım, şimdi aklınızdaki bu soruyu en güzel şekilde sırasıyla cevaplıyorum. Öncelikle; diyez, çift diyez, bemol, çift bemol ve bekar (Natürel) dediğimiz, notaların önüne veya arkasına gelerek, notanın sesini belli ölçülerde inceltip kalınlaştırmak için kullandığımız terimleri açıklayaylım.
Ses Değiştirici İşaretler
- Diyez: Önüne konduğu notayı yarım ses
- Çift Diyez: Önüne konduğu notayı bir tam ses
- Bemol: Önüne konduğu notayı yarım ses kalınlaştırır.
- Çift Bemol: Önüne konduğu notayı yarım ses
- Bekar (Natürel): Arıza almış notayı doğal haline çevirir.
Örnek ile açıklamak gerekirse; ‘’Fa(F)’’ notasının önüne ‘’Diyez’’ koyduğumuz zaman,’’ Fa’’ notası yarım ses incelir ve yazım şekli ‘’F#’’ olur. Bastığımız perde ise bir tane ilerler(Fa ile Sol arasına gelir).
Gitar Üzerindeki Boş Tellerin İsimleri Nelerdir?
Aşağıda gördüğün resimdeki gibi, gitar üzerinde 6 adet tel bulunur. Bu tellere vururken diğer elimizde hiçbir perdeye basmıyorsak, o an çıkan ses, telin kendi sesi olur.
Sırasıyla yazmam gerekirse gitar üzerindeki boş teller kalından inceye doğru şu şekildedir;
6) Mi (E)
5) La (A)
4) Re (D)
3) Sol (G)
2) Si (B)
1) Mi (E)
Gitar Üzerindeki Notaları Hızlıca Nasıl Ezberlerim?
Bu notaları ezberlemek için çok farklı yöntemler bulunmaktadır fakat ben size kendi kullandığım ve ezberi çok daha kolaylaştıracak bir yöntemden bahsedeceğim. Öncelikle notaların isimlerini yukarda belirttiğim gibi gözümüzün önüne sırayla getiriyoruz, sonrasında ”Mi,La,Re,Sol,Si,Mi” isimleri ile bir cümle oluşturmaya çalışıyoruz. Örneğin benim kurduğum cümle ”Minare solda mı” olmuştu. Burda harfleri notalarla bağdaştırmıştım ve ”La” notasını ”Na” olarak kullanıp, ”Si” notasını ise ”Da” olarak kullanmıştım ve ertesi gün gitar üzerindeki boş tellerin seslerini
ezberlediğimi farketmiştim. Biraz komik gözükebilir ama gerçekten çok kuvvetli bir ezberleme yöntemidir.
Gitar Üzerindeki Notaları Ezberlemek İçin İlk Defa Duyacağın Taktikler
Şimdi geçelim gitarımızın klavyesine, baktığımız zaman her telde bir çok perde ve nota var. ‘’Gitarda notaların yerleri nerede bulunur’’ sorusunun cevabı burada, merak etmeyin göründüğü kadar karışık ve korkutucu değil, sadece bilmeniz gereken birkaç düzen ve sıradan ibaret. Öncelikle bir resim ile gitarın üstündeki notaların yerlerini göstermek isterim;
Yandaki resimde gördüğün gibi notalar, yukarıda anlattığım sıra ile gitarın klavyesinde sağa doğru ilerlemektedir.
Bunları ilk başta pratik yapa yapa, çala çala hangi notadan sonra hangi notanın geldiğini öğrenmeniz mümkün fakat ben size bunun daha kolay bir yöntemini öğretmek istiyorum. (Bu yönteme geçmeden önce, gitarın üstündeki boş tellerin hangi notalar olduğunu bildiğinizden emin olun)
İlk önereceğim egzersiz, günde 1 saat boyunca en üst telden başlayıp gitarın sağına doğru tam seslere basarak ilerlerken, bastığın notanın adını tekrarlamak. (Örneğin: En üst telde (Mi) 1. Perdeden başlayarak, 12. Perdeye kadar gitmen)Bunu 1 saat içinde diğer tellere uygulayarak en alttaki tele kadar yapıp tekrar başa dönmeni istiyorum, bu yöntem ile notaların hafızanda yer etmesi kolaylaştığı gibi, bir süre sonra bir notaya bastığında onun ismi gözünün önüne gelecektir.
Vereceğim diğer bir bilgi ise; bir gitarın boş teli hangi nota ise, 12. perdesi de o notanın bir alt oktavıdır. Demek istediğim şu, gitarın en üst teline boş vurduğun zaman duyulan nota ”Mi(E)” ise o tel üstünde 12. perdeye basarak vurduğun zaman da ”Mi(E)” olur. Dolayısıyla hem en baştan sırasıyla notaları sayabilir hem de 12. perdeden sonra ki notaları rahatça sayabilirsin. Ayrıca 12. perdeden sonra da aynı şekilde ilerlediği için notalar, bu bilgi ile hem rahatça saymana yardımcı olacak hem de notaların aklında kalmasını sağlayacak bir bilgidir ve gitarın her telinde aynı olan (2. boş tel ve bu telin 12. perdesi de ”La(A)” notasıdır) bir durumdur.
Gitardaki notaların yerlerini ezberlemek üzerine çalışmaları paylaşırken size çalabileceğiniz 10 kolay şarkı önerisi de vermek isteriz: Gitarla çalınabilecek 10 kolay şarkı
Sürekli Egzersiz ve Tekrar Yapmak Çok Etkilidir
Bu konu hakkında verebileceğim son ve en etkili tavsiye ise, gördüğünüz son resmin bir çıktısını alıp, sürekli ve gitar çalışırken baktığınız bir yere asmak ve gitar üzerinde notalara çalışırken, bastığınız perdenin notasını sesli bir şekilde söylemen olacak. Beynin fazladan bir işlevini daha kullandığın için öğrenmen kesinlikle iki katına çıkacak.
Bu dediklerimi yaparsan, çok kısa bir süre içerisinde gitar üzerindeki bütün notaların yerlerini, herhangi bir yere bakmadan ve ya sıra sıra saymadan bulabildiğinin farkına gerçekten varacaksın.
Eğer sıradaki gitarını seçme konusunda kararsız kalıyorsan veya henüz bir gitarın yok ve kendine ”Hangi gitarı almalıyım?” diye soruyorsan ”Hangi gitarı satın almalı?” isimli yazımız, 15 dakika içinde hangi gitarı almak istediğini belirlemende kesinlikle yararlı olabilecek bir içeriğe sahip, bir bakmanı öneririm!
Her gün, sanat merkezimiz ve sanat dallarıyla alakalı yeni bilgilerin paylaşıldığı instangram sayfalarımıza da göz atmayı unutma :)
