Tarihçesi

İlk olarak kontrbas üzerinde uygulanan slap tekniği ayrıksı bir ses elde etmek üzere parmağın tel üzerindeki sıçramasıyla kullanım alanı kazanmıştır. Bill Johnson, Pops Foster, Steve Brown, Wellman Braud gibi erken dönem Amerikan müzisyenleri ilk kez bu tekniği kullanarak tanınmasına olanak sağlamıştır. Yine Milt Hinton, Jake Tullock, Jimbo Wallace, Kim Nekroman, Scott Owen, Dick McCarthy, Phil Bloomberg, Lee Rocker, Amy LaVere ve Peter O’Brien kontrabas’ı slap tekniğiyle çalan saygın sanatçılardandır. Teknik 1920’lerin başında kullanılmaya başlamasına karşın 40’lardan sonra popülerlik kazanmıştır. Sağladığı bu popülerliği büyük ölçüde içinde barındırdığı percussive(vurmalı) sound’a borçludur. Bu sayede birçok dans müziğinde ayrıksı ve özgün stiliyle tercih edilir hale gelmiştir.

Basgitarda kullanımı

Normal parmakla çalım(fingering) tekniğinden çok daha ritmik oluşundan kaynaklı “funk”’tan “disco”ya, “latin”den “jazz”a kadar bir çok değişik türde kullanılmıştır. Louis Johnson, Larry Graham basgitardaki ilk slap temsilcileri olarak bilinir. Larry Graham bir röportajında slap tekniğini kullanmasındaki nedeni; “bas gitarda davul tonunu yakalamak” olarak belirtmiştir. İyi bir slap tekniğinin altın kuralı doğru duruş ve tutuştur. Slap tekniği başparmağın perdelerin bittiği yerin az daha ilerisinden istenilen tele vurulması ve çekilmesinden ibarettir. Örnek vermek gerekirse başparmak-tel ilişkisini, ağaç-balta ilişkisine benzetebiliriz. Baltayı bir bütün olarak kabul edersek burada baltanın ucu başparmağımızın ayası değil kemikli olan hafif yan tarafıdır. Bu vuruş ne kadar sert ve hızlı ise alacağınız sonuç o kadar iyi olacaktır. Ancak önemli olan vuruşun sertliğiyle birlikte eli, kasmadan rahatça da kullanabilmektir. Diğer dört parmak hafifçe kıvrılıp, başparmağa manevra şansı tanınmalıdır.

Slapping ve Popping(Vurma ve tel çekme)

Slap daha çok plucking diğer bir adıyla popping(tel çekme) tekniğiyle beraber kullanılır. Bu sayede elin başparmağıyla tele vurarak(slapping) aldığımız sesin ardından, işaret ve orta parmaklarının ucu kullanılarak yapılan çekme işlemiyle sound’umuzu mükemmelleştiririz. Genellikle başparmağımızla E ve A(çok seyrekte olsa D) tellerinde slap yaparak, D ve G tellerinde tel çekme yaparız. Tel çekme işlemide slap gibi hızlı ve çevik olmak durumundadır; bu sayede vurma ve çekme arasında kombinasyon sağlanır. Her iki teknikte de başka bir konumuzun başlığı olmak üzere genellikle pull-off(parmak çekme)ve hammer-on(çekiç tekniği)’dan yararlanılır.

İlk olarak aklımıza gelebilecek, adı slap tekniğiyle anılan isimler şöyledir:

Larry Graham (Sly and the Family Stone, Graham Central Station), Marcus Miller (çaldığı sanatçılar, Miles Davis, David Sanborn, Luther Vandross), Louis Johnson (ç.s :The Brothers Johnson, Quincy Jones, Michael Jackson), Bootsy Collins (ç.s. Bootsy’s Rubber Band, Funkadelic, Parliament, Praxis), Mark King (Level 42), Flea (Red Hot Chili Peppers), Les Claypool (ç.s: Primus), Fieldy (Korn).

Çeşitleri

Günümüzde slap tekniğinin kullanımı noktasında bir çok farklılık söz konusudur. Örneğin kimi virtüözler slap tekniğini diğer bütün parmaklarıyla yaparken(Abraham Laboriel vb.), kimileri de parmaklarının her iki yanını da bu işe dahil ederek farklı bir sound elde etmektedirler(double thump tekniği- Victor Wooten). Bu şekilde hızlı slap sololarıyla neredeyse davul solosuna eşdeğer sesler elde edilmektedir. Yine Marcus Miller çok daha kendine özgü karakteristik bir şekilde kullanmaktadır slap tekniğini. “Funk fingers” gibi bir çeşit bagetle tellere vurarak ekstra “funky” sound yakalayan virtüözlerde söz konusudur. Tony Levin’in bulmuş olduğu bu yöntem daha sonra Peter Gabriel, King Crimson gibi sanatçılarca da kullanılmıştır.

Örneğin tambur çalım tekniğiylede bazı benzerlikler göstermektedir. Yine bu vurmalı tekniğin varyasyonları basgitardan farklı olarak flemenko gitarda da tonların karakteristiğini ve kalitesini arttırmakta kullanılmaktadır. Birçok farklı enstruman virtüözü bu tekniği küçük farklılıklarla enstrumanına halen uygulamaktadır.

Püf noktaları:

*Slap ve Pop tekniğiyle çalımlarda, bas gitar vurmanın veya çekmenin kuvvetiyle kesinlikle gövdemizden ayrılmamalıdır.

* Düzgün bir slap tonu ancak ve ancak kuvvetli ve seri bir vuruşla elde edilir. Aksi yöndeki vuruşlarda boğuk ve istenmeyen bir ses doğacaktır.

* Teli vurma veya çekme kuvvetinin standardı söz konusu değildir, boğuk ve hantal olmamak koşuluyla bu sizin “tarzınız” olacaktır.

* Başka bir konu başlığı olmasına karşın slap ve pop’unuzu düzgün uygulayabildikten sonra bunu mükemmelleştirmek için mutlaka ölü notalara(dead notes/ghost) başvurmalısınız. Bu şekilde slap çalımlarınız çok daha ritmik hale gelecektir.

* Mühim olan salt tekniğin kendisi değil, algıladığımız sesin güzelliği ve tatminkârlığıdır. Gördüğümüz, izlediğimiz, “onun kadar iyi slap soloları” atmak istediğimiz virtüözlerin performansları burada bize yol göstericidir.