İnsanı insanca hareket ettiren özelliklerden belki de en önde geleni sestir. Ses kişinin ruhsal ve zekâ ile ilgili özelliklerini sonsuz imkanları ile ortaya koyar. Ruhsal yapımızın dışarıya aksetmesinde en büyük araç olduğundan, bunun değerini bilenler elinde kişiliklerinin maddi ve manevi oluşumunu güçlendirir.
İnsan Sesinin Duygusal Değeri
İnsanı insanca hareket ettiren özelliklerden belki de en önde geleni sestir. Ses kişinin ruhsal ve zekâ ile ilgili özelliklerini sonsuz imkanları ile ortaya koyar.
Ruhsal yapımızın dışarıya aksetmesinde en büyük araç olduğundan, bunun değerini bilenler elinde kişiliklerinin maddi ve manevi oluşumunu güçlendirir.
Her türlü duygumuzu ifade için kullandığımız kelimeler ses ile istenilen renge bürünerek,bu duygularımızı daha da etkili bir hale sokar.Büyük devlet adamları ,kumandanlar,krallar ve imparatorlar belki de bu büyüklüklerini birazda seslerinin özelliklerine borçlu idiler.Eski Roma imparatorları halka,ordularına konuşma yapacakları zaman özel bir kişi elindeki trampet ile,flüte benzer bir musiki aleti ile çıkış notası verirdi.Adeta şantöze ses ayarı yaptırmak gibi.
Sokrates kişileri sesleri ile değerlendirirdi.”Konuş ;kim olduğunu ,ne olduğunu söyleyeyim”.
Ses,kimi zaman merhameti,kimi zaman nefreti,sevgiyi,kini,ümitsizliği,sevinci,acı ve aşkı kolayca ortaya koyar.Hatta bazen aynı kelimenin muhtelif şekli bütün bu anlamları doğurabilir.
Sesin bu özelliği,kişiye özel varlığı,onun tınısı dediğimiz duygusal kılıftan doğmaktır.Bu kılıf,renklendirme özelliği her kişide vardır.Bütün iş bunun varlığını bilmekten,bilincine varmaktan ve iyi kullanmaktan doğan kelimeler insan sesinin rengine bürünmekle canlılık ve hayatiyet kazanır,bu hayatın,yaşamanın esasını teşkil eder.Kelimelerde ses ile daha anlamlı hale gelir.Yerinde kullanılan kelime bir de istenen ses tonunua haiz olursa daha etkili olur.
İnsan sesi his ve düşüncelerimizi ortaya koyarken hiçbir zaman otomatik olarak çalışmaz.Vücudumuzun birçok organları otomatik olarak çalışmaktadır. Kalbimiz,bağırsaklarımız,böbreklerimiz gibi bunların çalışmalarını biz isteyerek değiştiremeyiz.Fakat sesimiz bir noktaya kadar bilincimizle,istememizle değiştirebilir.Bilincimiz istediği kelimeyi seçer ve istediği şekilde söyleyebilir.
Kelime kutsal ve hissi özellikleri,mimik hareketlerini ve sesi kazanması iel kişinin özelliği ortaya çıkar Ruhsal heyecan sadece en iyi kelimeyi kullanmakla bakışla,el ve vücut hareketleri ile duruşla değil fakat kelimedeki ses,aksan ve renk ile ifade edilir.
Eğer seste ileri decede bir hissi taraf varsa bu takdirde kelimeler artık şarkı ismi alır ve yine kelime ile anlatılan hissi davranış ileri decede artar ve değer kazanır.
İnsan sesi ister konuşma olsun ister müzikal bir ifade aldığı şarkıda olsun aslında bir takım adelelerin fiziksel ve fizyolojik çalışması sonucu doğmaktadır.
Gerek konuşmada gerekse şarkı söylemede bu fiziki ve fizyolojik çalışma aynıdır.Konuşma sesi ile şarkı sesi arasındaki fark şudur:Konuşma sesinde ses titreşimleri (ses dalgaları) kısıtlı aralıklardadır ve müzikal aralıklara uymaz.Gayri muntazamdır.O halde şarkı veya müzikal sesi şöyle tarif edebiliriz.
Sesin muntazam aralıkı müzikal kurallara uyarak,geniş bir frekansı kapsar ve ritmik bir şekilde çıkarılmasına müzkal ses ismi verilir.Bunun aynı şekilde lirik ve şiirle ilgili kelimelerle ifadesine de şarkı ismi verilir.
Ses çıkarmakta ve netice olarak şarkı söylemekte yukarıda belirtildiği gibi fizik ve fizyoloji kanunları esas olduğuna göre insan sesini en iyi çıkarabilmek ve bu sesi müzikal bir şekilde ifade edebilmek için sesin bu iki özelliğini iyi bilmek lazım gelecektir.Bu bakımdan bundan sonraki bölümlerde ;
1-Sesin fiziksel kanunları
2-Sesin çıkarılmasındaki fizyolojik kanunları gözden geçirmek zorunda kalacağız.
Sesin fiziksel özellikleri ister müzikal enstrumalarla ister insanda olsun aynıdır,değişmez.Fakat sesin fizyolojik kanunları birçok özellikleri kapsamaktadır.Burada evvela ses çıkaran ve sesin çıkmasına yardım een organları gözden geçireceğiz.Sonra bu organların normal şartlar altında nasıl çalıştığını göreceğiz.Bunların iyi kullanılmaları,bozukluklarına mani olunmaları (hastalık) ayrı bir konu olacaktır.
Selahaddin İçli T.M.D.K. Ders Notları
