Müzik için yapılabilecek birçok tanım vardır ve bunların hepsi de kabul edilebilir tanımlardır. Fakat hepsini kapsayacak bir tanım yapmak zordur. Yine de Erturgut Sanat Merkezinde de benimsediğimiz kapsayıcı bir tanım yapmak istersek şöyle diyebiliriz:
Müzik grubu ile videomuzu izlemek için tıklayınız.
Müzik, insanların hislerini, düşüncelerini, doğadan aldıklarını ve bazen de sadece doğayı anlatan, bunları ifade eden, düzenlenmiş seslerdir ve en ilkel dönemlerden beri var olduğu bilinmektedir. Hepimiz müzik dinliyoruz ama hakkındaki temel bilgileri ve terimleri bilmeyebiliriz. İşte bilmediğimiz bilgiler ve terimler…
Müzik Ve SES
Herhangi bir cisimden çıkan ses dalgalarının kulağımıza ulaşmasına ses deriz. 20 ve 20.000 Mhz aralığındaki sesleri kulağımızla işitebiliriz. Sesin yükseklik, tını, şiddet, süreklilik ve vurgu gibi özellikleri vardır.
Yükseklik: Günlük hayatta kullandığımızdan farklı olarak, sesin tiz (ince) ya da (pes) oluşu sesin yüksekliğini ifade eder.
Tını: Sesin tınısı ise onun ayırt edilebilme özelliğidir, rengidir, kişiliğidir. Bu bir sesin insan sesi mi yoksa gitar sesi mi olduğunu ayırt etmemizi sağlayan özelliktir.
Şiddet (Gürlük): Sesin kuvvetli ya da hafif oluşunu ifade eder.
Süreklilik: Sesin zaman içindeki yayılımı yani uzunluğu ve kısalığıdır.
Vurgu: Seslerin vurgulanmasıdır, bu ise ifade ve yorum ile yapılır.
Müzik ve Ritim
Belirli bir sürede sesin düzenli sıralanması ve ahenk durumudur. Ritim doğa da var olan bir olgudur. Örneğin kalp atışımızı, nefes alıp vermemiz de ritmiktir. Müzikte ise bu vuruşların gruplanmasıyla olur. Vurgular, vuruşuna göre ikili ya da üçlü olarak gruplanır.
Müzik ve Tempo
Tempo, müziğin hızını belirler. Bu genelde müzik yazısının üst kısmında belirtilir. Ağırdan hızlıya doğru sıralaması şu şekildedir: grave – largo – adagio – andante – moderato – allegretto – allegro – vivace – presto
GÜRLÜK TERİMLERİ
Gürlüğe verilebilecek en güzel örnek, fısıltılı konuşmakla bağırmak arasındaki tezat fark olabilir. Müzikte de zaman zaman hafif zaman zaman yüksek bir gürlük kullanılır. Gürlük
terimleri yüksekten hafife şu şekilde sıralanır: molto fortissimo – fortissimo – forte – mezzoforte – mezzopiano – piano – pianissimo – molto pianissimo
AKOR
Bazen bir eser çalınırken birden fazla sese aynı anda basılır. Üç ya da daha fazla sesin bir araya gelmesiyle elde edilen sesler akor olarak adlandırılır. Akorlar genelde Latin harfleriyle gösterilir (C, D, G gibi).
ANAHTARLAR
Notaların okunabilmesini sağlayan anahtarlar, nota isimleriyle adlandırılır. Üç çeşit anahtar vardır:
Sol Anahtarı: Portenin alttan 2. çizgisinden başladığı için burada bulunan sol notasından adını alır.
Fa Anahtarı: Kalın sesleri gösterir. Anahtarın iki noktası arasında kalan çizgi fa notasını gösterir ve diğer notalar buna göre yerleştirilir.
Do Anahtarı: Portenin 1., 2., 3. ve 4. çizgilerinden başlayarak yazılmak üzere dört türü vardır. Anahtarın ortasındaki birleşim yerindeki çizgiye “do” notası yazılır. Diğer notalar buna göre adlandırılırlar.
NOTA DEĞERLERİ
Bir notanın ne kadar süre çalınması gerektiğini gösterir. Bunu notaların şekillerinden anlayabiliriz. En uzun nota, birlik notadır ve dört vuruş sayılır. Bu uzunluklar ikilik, dörtlük, sekizlik, onaltılık ve otuzikilik olarak sıralanabilir.
Uzatma Noktası: Herhangi bir notanın yanına konan uzatma noktası, o notanın uzunluğunu, vuruş sayısının yarısı kadar uzatır. Örneğin ikilik bir notanın yanına uzatma noktası konulursa, bu nota üç vuruş olarak çalınmalıdır.
Uzatma Bağı: Aynı adı taşıyan iki nota birbirine uzatma bağı ile bağlanabilir. Bu durumda iki notanın süresi birinci notaya eklenerek okunur.
MÜZİKTE GAM
Bir nota ile başlayıp, onun oktavında sona eren ses dizisidir. Kalın sesten ince sese giden gama “çıkıcı gam”, ince sesten kalın sese giden gama ise “inici gam” denir. Her derecenin akoru, o derece birinci ses kabul edilip birinci, üçüncü ve beşinci seslerle bir triad oluşturularak bulunur. Triadların aralık ilişkilerine bakarak ise majör, minör, eksiltilmiş, arttırılmış olduğu anlaşılır. Minör gamlarda ise üç çeşit olmaları sebebiyle akorlar farklıdır.
OKTAV
Aynı isimli iki ses arasındaki sekiz notalık aralığa oktav denir. Aynı isimli olan bu iki notanın yükseklik dereceleri farklıdır.
ACEM
Klasik Türk Müziği’nde tiz sekizlide fa sesine ve birleşik makama acem denir.
AHENK
Sazların kiriş, tel gibi ses veren kısımlarının ya da sanatçının sesinin belli bir sese göre ayarlanmasıdır.
RİFF
Kısa ve tekrar eden nota grubudur.
SHRED
Çok hızlı, kısa sürede çok sayıda nota basılan, sert metal solosudur.
Daha Fazla Kültür Sanat Haberleri İçin Takipte Kalın
Bu ve benzeri haberler her gün devam ederken Erturgut Sanat Merkezi olarak biz de bu pandemi sürecinde her türlü önlemimizi alarak, sanata gönül veren ve ister piyano ister şan ya da bateri öğrenmek isteyen öğrencilerimize en güvenli ortamı sunuyoruz.
Eğer siz de Erturgut Sanat Merkezi ailesinin bir parçası olmak ve öğrenmek istediğiniz enstrümana bir adım daha yaklaşmak istiyorsanız hemen bizlere msn@erturgutsanatmerkezi.com mail adresimizden yada 0 507 95 96 333 No’lu telefonumuzdan ulaşabilirsiniz